Wat is de behandeling van meningitis door meningokokken?
Wanneer meningitis door meningokokken vermoed wordt, is snelle medische hulp van levensbelang. De ziekte kan zich in enkele uren ernstig ontwikkelen. In deze blog lees je hoe artsen handelen zodra de diagnose wordt vermoed, wat de behandeling inhoudt en waarom preventie een belangrijke rol speelt.1-3
Wat gebeurt er wanneer er een vermoeden is van meningitis door meningokokken?
Als artsen vermoeden dat een kindje meningitis door meningokokken heeft, wordt er meteen ingegrepen. Meestal volgt er een onmiddellijke ziekenhuisopname, waar gespecialiseerde zorg beschikbaar is.
De eerste 24 uur zijn cruciaal
De eerste 24 uur na het ontstaan van de symptomen zijn heel belangrijk. In die korte periode kan het ziektebeeld plotseling verergeren. De bacterie kan zich snel verspreiden in het lichaam en belangrijke organen aantasten, wat levensbedreigend kan zijn.1,2
Hoe sneller de juiste behandeling wordt gestart, hoe groter de kans dat het kindje herstelt zonder blijvende schade. Deze snelle actie is geen overdreven maatregel, maar een noodzakelijke reactie op een ziekte die zich soms binnen enkele uren ernstig kan ontwikkelen.1,2
Hoe ziet de behandeling eruit?
De behandeling van meningitis door meningokokken bestaat uit een combinatie van gerichte en ondersteunende zorg.
Antibiotica via een infuus
Artsen starten zo snel mogelijk met het toedienen van antibiotica, vaak al binnen het eerste uur na opname. Die snelheid is belangrijk omdat meningokokken zich snel kunnen vermenigvuldigen en via de bloedbaan verspreiden.3
De antibiotica worden via een infuus toegediend, zodat ze direct in de bloedbaan terechtkomen en het hele lichaam snel kunnen bereiken. Zo kunnen ze de bacteriën doelgericht aanpakken, nog voordat ze schade aanrichten aan bijvoorbeeld de hersenvliezen of andere organen. Hoe sneller de behandeling begint, hoe groter de kans dat het kindje volledig herstelt.3,7
Ondersteunende zorg
Het lichaam van het kind wordt ondersteund waar nodig. Dat kan bijvoorbeeld gaan om:4
- Ademhalingsondersteuning
- Medicatie om de bloeddruk stabiel te houden
- Wondverzorging
Het verloop van meningitis door meningokokken verschilt van kind tot kind
Niet elk kindje dat ziek wordt door meningitis door meningokokken doorloopt dezelfde ziektefasen. Sommige kinderen reageren snel op de behandeling en herstellen volledig. Voor andere kinderen verloopt het herstel soms moeilijker en kunnen er blijvende gevolgen optreden, zoals:3,5
- Gehoorverlies
- Neurologische problemen, zoals concentratiestoornissen of problemen met het geheugen
- Littekens of amputaties bij ernstige bloedvergiftiging
- Emotionele en mentale impact, zowel bij het kind als bij de ouders
Meningitis door meningokokken is onvoorspelbaar. Zelfs bij een goede gezondheid vooraf kan het verloop plotseling ernstig worden. Dat maakt deze ziekte zo gevaarlijk en benadrukt waarom tijdig handelen zo belangrijk is. Wil je meer weten over mogelijke gevolgen van meningitis door meningokokken.2,3 Lees dan deze blog.
Voorkomen is nog altijd beter dan behandelen6
Omdat de gevolgen zo ernstig kunnen zijn, is het voorkomen van meningitis door meningokokken minstens zo belangrijk als de behandeling zelf. Vaccinatie is momenteel de meest doeltreffende manier om je kindje te helpen beschermen tegen bepaalde types meningokokken.1-3
Er bestaan vaccins tegen verschillende types, zoals meningokokken A, B, C, W en Y. Geen enkel vaccin beschermt tegen alle types tegelijk. Het is daarom belangrijk om met je arts te bespreken of je kind voldoende beschermd is.1-3
Tip: raadpleeg onze handige checklist met 8 vragen voor je arts als hulpmiddel voor dat gesprek.
Wat kun je als ouder doen?
Maak je geen zorgen over elk kuchje of elke verkoudheid, maar bewustzijn en alertheid maken wél een verschil.
Dit kun je doen:
- Wees alert op symptomen zoals koorts, sufheid, braken, een stijve nek, koude handen of voeten, of donkerpaarse vlekjes op de huid.2 Lees meer over de symptomen in onze blog
- Schakel medische hulp in bij twijfel. Liever een keer te vaak naar de arts of spoeddienst dan te laat.
- Blijf goed geïnformeerd, zodat je weet waar je op moet letten en welke keuzes je kunt maken rond vaccinatie.
Meningitis door meningokokken is een zeldzame, maar ernstige ziekte. Dankzij snelle medische zorg is herstel mogelijk, maar de eerste 24 uur zijn cruciaal.2,3 Door goed geïnformeerd te zijn en met je arts in gesprek te gaan over vaccinatie, kun je als ouder een verschil maken om je kind te helpen beschermen.
Referenties:
1. Thompson MJ;Lancet;2006;367;397-403.
2. Centers for Disease Control and Prevention (CDC), 2024. Meningococcal Disease Symptoms and Complications.
3. World Health Organization (WHO), 2025. Meningitis. Factsheet.
4. Centers for Disease Control and Prevention (CDC), 2024. About meningococcal disease
5. Olbrich K, et al. Infect Dis Ther 2018;7:421–438
6. Doherty M et al. Vaccine;2016;34;6707–6714
7. Richtlijn infectieziektebestrijding Vlaanderen - meningokokkose - meningokokkenziekte Basistekst LCI/ 04.11.2013, Vlaamse versie 11/2014
